Vezels

Vezels

Dieetadvies en vezels

Het dieetadvies / voedingsadvies voor mensen met het prikkelbare darm syndroom (PDS) is hetzelfde als de Richtlijnen Goede Voeding. Dit betekent: dagelijks gezond en gevarieerd eten met genoeg voedingsstoffen (dit is een algemeen en gemiddeld advies, kan per geslacht en leeftijd verschillen). Echter moeten mensen wellicht met PDS rekening houden persoonlijke (in)toleranties en bij bepaalde productcategorieën bepaalde producten laten staan. Ter info: dit zijn de standaard adviezen:

  • Eet liever 5-6 volwaardige (kleine) maaltijden dan de drie klassieke maaltijden en kleine tussendoortjes. Sla geen maaltijden over
  • 450-650 ml melk(producten) en 20-30 g kaas
  • 200 gram fruit en 200 gram groente
  • 3- 4 opscheplepels aardappelen/rijst/pasta
  • 5 – 6 sneetjes brood
  • 100 gram vlees(waren)/kip/vis/ei
  • 15 gram bak- en braadproducten en 30 gram halvarine
  • Drink voldoende vocht: minimaal 2 liter, vooral bij obstipatie. Drink niet bij de maaltijd, maar ervoor of erna. Geschikte dranken zijn bronwater, natuurlijk water, kruidenthee, bouillon, zure zuivelproducten, vruchtensap, (koolzuurvrije) frisdrank. Een glas (lauw) water drinken en/of koffie op de nuchtere maag kunnen extra behulpzaam zijn.
  • Multivitaminepreparaat
  • Voldoende goede vezels van: witte rijst, rijstvlokken, maïs, havermout, witte pasta, vers wit brood of toast, geschilde aardappelen en wortel. Meer oplosbare vezels van haver, gerst, fruit (bananen) en groente (bonen, peulen, asperges, bananen, look, tomaten, ui, witlof, wortels van cichorei, schorseneer en artisjok). Minder onoplosbare vezels van volkoren graanproducten, tarwezemelen, noten, zaden.

Vezels

vezels bord klein
Volgens de Gezondheidsraad zou iedereen ten minste 30 tot 40 gram vezels per dag moeten gebruiken, dit geldt niet (meer) voor patiënten met PDS. Vezels zijn wel nodig voor een gezonde darmflora dus moeten zoveel mogelijk in de voeding terugkomen, tot een gehalte welke voor de PDS patiënt aanvaardbaar is. Oplosbare vezels zijn bewezen effectiever dan onoplosbare vezels. Oplosbare vezels zitten bijvoorbeeld in: guargom, haver, psylliumvezels, lijnzaad en chiazaad. Oplosbare vezels zijn aanwezig in heel veel groente en fruitsoorten, zoals banaan en citrusvruchten.
Vezelsupplementen zijn een belangrijk hulpmiddel voor mensen met PDS, maar welke vezelsupplementen werken het best? Onderzoekers van de universiteit van Minnesota zochten het onlangs uit. Ze vergeleken de effecten van drie verschillende vezels met elkaar op de stoelgang van mannen en vrouwen: psyllium, arabische gom en natrium-carboxymethylcellulose (een natriumzout). Psylliumvezels kwamen zoals verwacht als beste uit de test. Een belangrijk kenmerk van deze vezels is de afbreekbaarheid of fermenteerbaarheid.

Werking van psylliumvezels

Psylliumvezels mengen zich met de darminhoud en zwellen op doordat ze water opnemen. Hierdoor wordt de ontlasting volumineuzer en zachter. Het is belangrijk om bij gebruik van dit middel veel te drinken: anderhalf tot twee liter per dag. Anders kan het middel gaan klonteren in de darm wat verstopping of afsluiting van de darm kan veroorzaken. Psyllium wordt met mate afgebroken door de darmbacteriën; er blijven heel wat (residuele) vezels achter in de feces. Deze vezels kunnen water absorberen en een gel vormen die de feces meer volume en vorm geeft. De endeldarm (rectum) is daardoor beter ‘bewust’ van de aanwezigheid van de ontlasting (feces) en zal hem willen uitscheiden. De stoelgang zal hierdoor vollediger verlopen. Wanneer je last hebt van diarree kunnen psyllium vezels de darm tot rust brengen. Bij verstopping zal de ontlasting zachter worden en daarom soepeler verlopen. Deelnemers in de psylliumgroep hadden wel meer krampen dan de diegenen die arabische gom of placebo namen, maar meestal waren de symptomen erg mild. De deelnemers namen 15 gram psyllium per dag, een vezelinname die op die manier in de buurt kwam van wat aanbevolen wordt. Ook het American College of Gastroenterology (ACG) zegt dat voor PDS de beste bewijzen zijn voor behandelingen met psyllium.
Psyllium husk vezels zijn de buitenste schilletjes van de zaadjes van de plant die we in het Latijn plantago ovata noemen. Het wordt ook wel verkocht onder de naam psylliumvezels. De zaden worden in hun geheel verkocht (vlozaad) maar ook fijn gehakt of tot poeder vermalen. Er zijn diverse merken met psylliumvezels of vlozaad te verkijgen.
Psylliumvezels te verkrijgen bij de apotheek met en zonder recept
Metamucil® (poeder, de werkzame stof in dit middel is ispaghula husk anhydricum)*
Volcolon® (per 100 gram granulaat 61 gram gedroogde vezels van de plant plantago ovata)*
Merkloze Psylliumvezels (granulaat vezels van de plant plantago ovata)*
*in de suikervrije variant zitten de volgende hulpstoffen:
Metamucil: watervrij citroenzuur (E330), citrussmaakstof (in de Lemon variant), aspartaam, maltodextrine, oranje-geel S (E110), sinaasappelsmaakstof (in de Suikervrij variant)

Volcolon, merkloze en diverse merknamen met psylliumvezels: sorbitol (E420i) (10 gram/100 gram) en natriumchloride -> let op! veel mensen kunnen NIET tegen sorbitol.

Ook te verkrijgen zonder recept bij drogist of via internet

Psylliumvezels van plantago ovata:
Psylliumvezels van Vitals
Whole Psyllium Husk van MyProtein
Vlozaad Poeder van Jacob Hooy
Psyllium Husk Fiber van Now

Psylliumvezels van plantago ispaghula:
Psylliumhusk of vlozaad (zuiver psylliumzaad) van Pit & Pit

Overige psylliumproducten:
Psyllium & Glucomannan van Vitakruid
Psyllium husk poeder (100& psylllium schil-poeder) Van Bulk Powders
Heel psylliumzaad van Boden Schatze
Psyllium husk fibre van Solgar
Psyllium 100% puur biologisch van Purason

Gebruik van psylliumvezels

Omdat psylliumvezels veel vocht opnemen is het niet erg lekker en handig om zo een eetlepel psyllium te eten. Dit zal gaan klonteren in je lichaam en uiteindelijk een averechts effect geven. Het beste kan je de vezels door een glas water, melk, yoghurt of vruchtensap roeren. Hierdoor ontstaat er een soort gelachtige substantie die je direct kan opdrinken of eten. Daarna drink je het liefst nog een glas water om het geheel van genoeg vocht te voorzien om zo de vezels hun werk te kunnen laten doen.  Psyllium is niet geschikt voor kinderen en mensen met slikproblemen.

 

 

Bron: Bliss DZ, Savik K, Jung HJ, Whitebird R, Lowry A, Sheng X. Dietary fiber supplementation for fecal incontinence: a randomized clinical trial. Res Nurs Health. 2014 Oct;37(5):367-78

Andere middelen

Er zijn ook andere middelen die je kan gebruiken:

  • Probiotica: van de meeste probiotica (in pillen/capsules, in zakjes poeder of in yoghurtdrankjes) is nog onvoldoende bewezen of en bij wie ze helpen. Er zijn enkele probiotica die wel bewezen werken zoals VSL#3 . Dit middel is bewezen werkzaam tegen winderigheid (flatulentie) bij vrouwen. Activia (Danone) is bewezen effectief tegen obstipatie bij vrouwen. Behalve deze probiotica blijken er meer goede probiotica te zijn die in de praktijk de darmflora verbeteren en daardoor de kwaliteit van leven. Probeer zelf minimaal 1 maand een probiotica uit. Onze ervaring is dat de meeste mensen baat hebben bij een breed spectrum probiotica (dus met heel veel soorten goede bacteriën). Probiotica hebben geen of weinig bijwerkingen. Let op bij probiotica in zuivelproducten wanneer je lactose-intolerant bent. Neem in dat geval een ander middel of gebruik lactase suppletie bij het probioticum.
  • Pepermuntolie: bij een deel van de mensen met PDS verminderen pillen met pepermuntolie de klachten.
  • Chinese kruiden: van bepaalde Chinese kruiden is aangetoond dat ze kunnen helpen bij PDS. Bepaalde kruiden die bewezen effectief zijn zitten in Iberogast. Dit product kan helpen tegen misselijkheid, maagzuur etc.
  • Lijnzaad en chiazaad: hiernaar is geen onderzoek gedaan bij PDS. Het is dus niet bekend of het echt helpt. In de praktijk zijn dit soort zaden vaak wel erg effectief!
  • Aloë vera: hiervan is het zeer onzeker of het helpt tegen PDS. Onderzoek geeft aan dat het waarschijnlijk niet werkzaam is. Het kan zelfs meer klachten geven.

,

7 Responses to Vezels

  1. Tosca 26 juni 2017 at 23:14 #

    Beste Sigrid,

    Ik ben nu in de herintroductiefase en vraag me af of ik Aloë Vera (drank) mag gebruiken tijdens deze fase, of dat dit afgeraden is.

    Ook wil ik weten of ik de doperwtjes mag koken of niet. Ik heb de eerste eetlepel maar in de magnetron verwarmd, omdat ik bang was de Fodmaps juist weg te spoelen met koken.

    Alvast bedankt voor het antwoord.

    Groet,

    Tosca Amersfoort

    • Foodie Mirte 27 juni 2017 at 11:40 #

      Hallo Tosca, we hebben je een mailtje gestuurd! // Mirte en Sigrid

  2. Yvonne Smit 31 oktober 2018 at 19:50 #

    Hi, lees dat pepermuntolie ook een positieve werking heeft op PDS. Ik heb pepermuntolie capsules maar deze nog niet ingenomen. Heb veel last van lucht en krampen. Raden jullie mij aan deze te proberen?

    • Foodie Sigrid 4 november 2018 at 21:49 #

      Hoi Yvonne,
      zeker proberen. Begin met 1 capsule minimaal 20 minuten per maaltijd. Dit kan je voor elke maaltijd doen.

  3. Lotte 22 juli 2024 at 07:47 #

    Hi! Ik ben nu bij de herintroductiefase en ik vroeg me af of psyllium invloed heeft op je testresultaten. Ik heb heel vaak dunne ontlasting en daar helpt t mee maar dan zie ik wellicht niet of het dunner is geworden door het eten van iets wat ik niet verdraag. Gelukkig heb ik zelden last van krampen (alleen bij ui/prei enzo) dus daar kan ik t niet goed aan merken.

    • Foodie Sigrid 22 juli 2024 at 22:33 #

      Hi dat ligt eraan wanneer je met psyllium bent begonnen en hoeveel gram je per dag neemt.

Trackbacks/Pingbacks

  1. Voldoende vezels - - 3 januari 2015

    […] Lees meer over vezels hier: fodmapfoodies.nl/vezels […]

Geef een reactie