Grootste voordelen van het FODMAP dieet volgens Patsy Catsos
Patsy Catsos is diëtist en onderzoekster in de Verenigde Staten. Ze is zowel persoonlijk als professioneel geïnteresseerd in IBS en het FODMAP dieet en heeft diverse boeken over PDS en over het FODMAP dieet geschreven. Meer info over Patsy kan je vinden op haar site. Hieronder een vrije vertaling van het interview (Podcast) dat diëtist Frances Arnold hield met Patsy.
FODMAP dieet is een experiment
PDS is een ziekte die we steeds meer om ons heen zien. Mensen met PDS hebben functionele klachten, dat betekent dat deze mensen een darm hebben die niet juist functioneert en waarbij medisch gezien niets gevonden wordt. De meeste gehoorde klacht is een opgeblazen buik.
FODMAPs zijn vooral vezels en suikers: korte keten suikers en suikeralcoholen. Het FODMAP dieet is eigenlijk een benadering en geen dieet. Het is een experiment om uit te zoeken of de vezels of suikers de klachten veroorzaken of verergeren bij iemand met PDS. De FODMAPs zelf veroorzaken geen PDS, het gaat erom hoe het lichaam reageert op FODMAPs. Door het FODMAP dieet te volgen kan je minder tot geen klachten krijgen maar PDS gaat niet weg.
De FODMAPs worden in de dikke darm gefermenteerd door de darmbacteriën waardoor er gassen ontstaan en alleen bij mensen met PDS (ernstige) klachten geven. FODMAPs trekken ook water aan in de darm waardoor diarree kan ontstaan. Door onbekende redenen kan er dan ook juist obstipatie ontstaan.
FODMAP vezels zijn oligosacchariden die natuurlijk aanwezig zijn in oa tarwe, gerst, rogge, sommige groenten, bonen en chicorei.
FODMAP suikers zijn lactose (sommige producten bevatten veel lactose en sommige producten weinig), fructose (fruitsuiker, honing, agave, toegevoegd als zoetstof), suikeralcoholen (mannitol en sorbitol: natuurlijk aanwezig in bepaalde soorten groente en fruit maar ook toegevoegd als zoetstoffen bij producten eindigend op ….-ol)
Vroeger liet je alleen lactose of bonen weg om te kijken of je klachten verbeterden, tijdens het FODMAP dieet kijk je naar meerdere groepen suikers/vezels tegelijk. Als je een korte tijd alle FODMAPs weglaat en grote verschillen merkt, dan is het verstandig om FODMAPs weer toe te voegen aan je eten. Je gaat naar de volgende stap en per groep ga je FODMAPs herintroduceren omdat het uiteindelijke doel is om gevarieerd te eten met voldoende nutriënten op lange termijn, niet om een lange tijd op dieet te blijven.
Vezels kunnen klachten geven maar zijn ook nodig
Het 1e artikel over het FODMAP dieet is in 2006 gepubliceerd. Afgelopen januari 2015 is er weer een FODMAP studie gedaan. PDS is een complexe chronische ziekte met verschillende behandelingsmogelijkheden wat frustrerend kan zijn voor mensen met PDS, maar ook voor de professionals die hen willen helpen.
Volgens enkele clinische trials heeft ¾ van de mensen met PDS een significante verbetering van de klachten door het FODMAP dieet.
Patsy bevestigt dat dit ook haar ervaring is, het is heel effectief vergeleken met het standaard advies voor PDS. Dit reguliere advies adviseert meer vezels te eten, meer vocht te drinken en meer te bewegen. Het is wel verstandig om dit eerst uit te proberen omdat vezels veel gezondheidsvoordelen hebben en wanneer dit werkt heeft het de voorkeur boven het FODMAP dieet. Maar meer vezels kunnen juist ook meer klachten geven: als dat het geval is dan kan je het FODMAP dieet uitproberen.
Je hoeft niet levenslang te leven met pijn als je er achter kan komen dat je pijn komt van bepaalde soorten vezels en/of FODMAP suikers.
Patsy: soms reageert je immuunsysteem op een voedingsmiddel wat te zien is in een bloedtest. Vaak spelen dan ook andere problemen een rol zoals migraine. In dit geval is er sprake van een allergie. FODMAP (in)tolerantie heeft niets met het immuunsysteem te maken, maar met een intolerantie: je darmen hebben een tolerantiegrens. Als je klachten vooral darmklachten zijn, en geen andere klachten zoals huiduitslag of migraine, dan is FODMAP meestal de beste strategie. Heb je meer klachten, dan kan het zijn dat juist je immuunsysteem reageert.
Als je PDS hebt en een dieet gaat volgen, is het verstandig eerst coeliakie uit te sluiten:
- omdat er veel overlap is van voedingsmiddelen die gluten én FODMAPs bevatten;
- omdat deze voedingsmiddelen vaak gezonde voedingsstoffen, zoals vezels, bevatten.
Gemotiveerd
Als je het FODMAP dieet wilt volgen moet je zeer gemotiveerd zijn om 3 tot 6 weken het dieet te volgen, soms zelfs langer. Voorkeur is om eerst alle FODMAPs in 1 x weg te laten, dit is de beste manier om te kijken wat het voor verbetering geeft. Als je al veel FODMAPs eet en je hebt het idee dat je gevoelig bent voor FODMAPs dan kan het dieet geschikt voor je zijn.
Er zijn veel lage FODMAP lactose producten op de markt zoals harde en oude kazen. En er zijn genoeg laag FODMAP fruitsoorten zoals ananas en aardbei. Omdat alle fruitsoorten fructose bevatten is het wel verstandig om niet te veel fruit in één keer te eten. Een diëtist kan je helpen met je menu planning.
SIBO
SIBO – small intestinal bacterial overgrowth – (dunne darm bacteriële overgroei) kan vergelijkbare klachten geven als PDS. Sommige mensen die denken dat ze PDS hebben, kunnen SIBO hebben. Daar zijn protocollen voor. FODMAP kan een therapie zijn bij SIBO. Volgens experts is het beter om eerst een antibiotica kuur te volgen wanneer je SIBO hebt. Na deze behandeling kan het een goed moment zijn om het laag FODMAP dieet te volgen. Het kan zeker helpen.
bron: Podcast, http://namastenutritionist.com/improveibsfodmaps/
Ik ben zelf gestart met het FODMAP dieet nadat ik er in december over gelezen had. Het was ongelooflijk, de rust die het in mijn buik gaf. Maar nu lijkt het wel of ik steeds overgevoeliger word voor bepaalde dingen. Als ik bijvoorbeeld ‘per ongeluk’ wat gewoon brood (tarwe) eet, ben ik daarna 4 dagen vreselijk misselijk en beroerd. Klopt het dat het vermijden van voedingsstoffen zo’n extra gevoeligheid teweeg kan brengen? Of heb ik me eerst altijd zo gevoeld maar was ik daar aan gewend?
T is lastig en ik vraag me af of ik wel voldoende van alles binnen krijg maar het is zo fijn om fitter te zijn.
Beste Yolanthe
Volgens onderzoek kan je na het FODMAP dieet juist veel voedingsmiddelen na een tijdje beter tolereren ipv minder. Sommige mensen zijn veel gevoeliger geworden na de eliminatiefase, vaak gebeurt dit omdat er te lange tijd prebiotisch voedsel zoals tarwe, bonen worden weggelaten. Daarom moet de eliminatiefase kort zijn. Hoe lang heb jij in de eliminatiefase gezeten?
Ik heb ook hetzelfde probleem Yolanthe. Ik heb 6 weken de eliminatie fase gevolgd en durf bijna niks toe te voegen omdat ik “overal” misselijk van word en pijn van lijk te krijgen.