Wat zijn polyolen?
Polyolen zijn suikeralcoholen die van nature aanwezig zijn in steenvruchten (bv. in avocado), maar het zijn ook zoetstoffen die aan voedingsmiddelen worden toegevoegd (bv. sorbitol) om ze zoeter te maken zonder er te veel calorieën aan toe te moeten voegen. Onder polyolen vallen verschillende stoffen, zoals sorbitol, xylitol, isomalt, maltitol en lactitol. Je herkent polyolen aan de laatste lettergreep; een polyol heeft als laatste lettergreep altijd -ol.
Vrijwel alle polyolen zijn natuur identieke, maar geen echte natuurlijke stoffen. Alleen lactitol komt in de natuur helemaal niet voor. Daarnaast is Erythritol de enige natuurlijke polyol. Erythritol wordt gewonnen via fermentatie van glucose door een gist en is de enige polyol die geen fodmap is.
Wat doen polyolen?
Polyolen worden in het lichaam niet of nauwelijks opgenomen. Daardoor leveren polyolen voor het lichaam vrijwel geen energie op. In de dikke darm worden polyolen echter gefermenteerd door bacterieën, waar je als PDSer flink last van kan krijgen. Ook mensen zonder PDS zullen na een heel zakje suikervrije drop gezoet met polyolen wat sneller naar de wc rennen want ze werken laxerend!
Door het fermenteren in de dikke darm ontstaan er diverse gassen (bijv. koolzuur-, waterstof- en methaangas) welke kunnen zorgen voor heftige klachten. Daarnaast trekken polyolen extra water de darmen in wat ook laxerend werkt. Kramp, windjes laten, diaree; you name it.
Bronnen van polyolen
Xylitol (E967) vind je vaak terug in suikervrije kauwgum en mondspoelmiddelen. Sorbitol wordt vaak gebruikt in het maken van zoete spekjes/marshmallows.
De volgende voedingsmiddelen bevatten sorbitol (E420):
-
-
- abrikoos (bij 2 abrikozen zijn er ook wat fructanen aanwezig), vers en en gedroogd
- appels (bevatten ook veel fructose), vers en gedroogd
- aubergine vanaf 182 g
- avocado vanaf 1/4 stuks of 45 g
- bramen (bij een kleine hoeveelheid al veel sorbitol)
- kersen vanaf 3 stuks of 25 g
- knolraap/meiraap vanaf 100 g
- koolraap vanaf 100 g
- kokos, vers, vanaf 96 g en geraspt vanaf 45 g
- kokosdrink vanaf 150 ml
- kokosmelk, lang houdbaar, vanaf 250 ml
- longan vanaf 30 g
- lychees bij 5 stuks of 40 g
- mais bij 1 stuks of 63 g
- nectarine vanaf 25 g
- paksoi vanaf 115 g
- peer vanaf 10 g, vers en gedroogd
- perzik vanaf 10 g, vers en gedroogd
- pruimen, vers en gedroogd
- sperziebonen vanaf 125 g
-
De volgende voedingsmiddelen bevatten mannitol (E421):
-
- bloemkool (bij een kleine hoeveelheid al veel mannitol)
- bleekselderij vanaf 15 g
- champignons vanaf 10 g
- flespompoen vanaf 60 g
- peultjes vanaf 25 g
- portobello vanaf 15 g
- prei, groene deel, vanaf 75 g
- shiitake vanaf 15 g
- venkelknol vanaf 60 g
- watermeloen vanaf 150 g
- zoete aardappelen vanaf 100 g
- zuurkool vanaf 30 g
Hey! Ik heb een vraag hierover: poly-ethyleenglycol, is dat ook een Fodmap? Omdat het ook op -ol eindigd.
hoi
Een goede vraag. Volgens Wikipedia bevat dit product honderden moleculen aan elkaar, daarom kan het geen FODMAP zijn, tenzij bewezen. We verwachten het niet, maar we weten het niet zeker.
groet
Hallo, ik heb een vraagje. Ik heb het fodmapdieet gevolgd en daar kwam uit dat ik reageer op mannitol. Ook reageer ik heftig op courgette. Welke stof zit daar in, waar ik gereageerd op kan hebben?
hoi Cathaleyne
In courgette zitten weinig FODMAP’s. Bij een grote hoeveelheid van zeg 90 gram of meer krijg je fructanen binnen.
Groet
Ik vermoed ook dat ik niet tegen mannitol kan .
Wat zijn de klachten ?
Hoi, weet iemand dit: waarom heb ik zoveel last van winderigheid na het eten van bonen en spitskool? Komt dat door fodmaps? Ik nam altijd aan dat dit door cellulose was. En vreemd genoeg niet altijd in dezelfde mate.
Hoi Ingrid,
Dit zou inderdaad kúnnen komen door FODMAP’s. Veel mensen vinden bonen moeilijker te verteren, dus dat is niet raar. Maar het best is om je hele voedingspatroon en lifestyle na te lopen met een specialist. Niet (te veel) zelf gaan dokteren als je écht klachten hebt. M / S
Hallo,
Klopt het dat er in zuurkool (en misschien ook wel in ander gefermenteerd voedsel) Mannitol zit? En bleekselderij ook? Ik reageer zeer heftig op m.n. zuurkool.
Groet,
Monique
In bleekselderij en in sommige soorten gefermenteerd voedsel zit inderdaad mannitol. Maar zeker niet in alle soorten gefermenteerd voedsel, meestal zitten er juist minder FODMAP’s in! Zie ook ons artikel over gefermenteerd voedsel: https://www.fodmapfoodies.nl/blog/2017/03/02/gefermenteerde-voeding-en-fodmaps/
Zijn er ook polyolen die juist klachten geven van verstopping. Ik ben hard bezig uit te zoeken op welke stoffen ik reageer en ik kom er niet helemaal uit. Op de nieuwe facebookpagina had iemand het over sorbitol en mannitol. Dat klopt wel een beetje met de producten alleen krijg ik er krampen en verstopping van. En gasvorming.
Beste Nicole, polyolen kunnen allerlei klachten geven. Obstipatie echter is mij niet bekend, meestal inderdaad krampen, winderigheid, buikpijn en diarree.
Hey FodmapFoodies,
Na het volgen van het Fodmap dieet is voor mij wel duidelijk dat ik polyolen niet goed verdraag. Ik kan hier inmiddels redelijk goed mee omgaan, maar binnenkort ga ik op reis naar Japan en ik ben bang dat het door de taalbarrière wel een grote uitdaging gaat worden polyolen te vermijden. Ik weet dat er supplementen bestaan die helpen bij de vertering van lactose, fructose en fructanen, bestaat zoiets ook voor polyolen? Of hebben jullie andere tips zodat ik redelijk klachtenvrij mijn reis door kom?
Alvast bedankt!
Beste Yvonne
Voor zover wij weten bestaan er nog geen supplementen voor de polyolen. Succes en een fijne reis!
Door het FODMAP dieet te volgen heb ik ontdekt dat ik polyolen niet kan verdragen…
Nu is het zo dat er niet altijd kan vermeden worden om die stof binnen te krijgen. Hier in België hebben we een medicijn Mebeverine (witte product) of Duspatal (originele) ik gebruik dit als ik krampen krijgen en het helpt heel goed….
Mebeverine is een antispasmolyticum dat vooral gebruikt wordt bij de behandeling van het prikkelbaredarmsyndroom. Het wordt ook voorgeschreven voor darmkrampen met andere oorzaken. Mebeverine werd in 1965 geregistreerd als geneesmiddel.
Dag Yvonne, mijn beste maanden en jaren heb ik in Japan gehad. Het eten elke dag een feest. Kant en klaar zelfs van alles te koop zonder fodmap.
Elke dag (rauwe) vis en kleine bakjes met diverse soorten groenteachtigen zonder fodmaps: in Japan gebruiken ze namelijk vooral wortelachtigen, komkommer(familie), zeewier. Dus als je je aan het echte tradtioneel Japanse eten houdt dan gaat dat perfect.
Disolut is een bedrijf dat inmiddels supplementen heeft voor zo’n beetje elke FODMAP intolerantie! Ik zou aanraden even op hun website te kijken
Ik heb gisteren een glas cranberry sap gedronken, hier zit sucralose in. Vanmorgen echt heel veel last gehad. Weer dat ik slecht reageer op mannitol en sorbitol. Nog nooit van sucralose gehoord, beetje het zefde als mannitol en sorbitol?
Lijkt mij niet. Wellicht was het te koud of toch ergens anders last van gehad?
Ik ben nu al meer dan twee manden bezig met het FODMAP dieet en heb bijna alles getest. Nergens een reactie. De een na laatste test was bloemkool (mannitol) Nu heb ik de derde dag gehad. Een dag rust gedaan gisteren, maar heb sinds vandaag eerst veel windjes en nu erg last van buikkrampen en diarree. Is dit dan nog een reactie van de bloemkool?
Beste Carolien, dat kan, alleen is de kans heel klein.
Hoe waren je klachten VOOR het dieet en na de eliminatiefase?
Voor het dieet had ik vaak last van buikkrampen en diaree. Na de eliminatie fase had ik nergens last van. Ik heb bij alle tests nergens last van gekregen tot nu toe.
Beste Sigrid,
Ik reageer zwaar op alle polyolen die mij bekend waren. Nu vermoed ik dat ik ook op “Inositol” reageer, wat toegevoegd is aan een multivitamine, met dezelfde typische klachten die bij de bekende polyolen voorkomen. Is deze stof jullie bekend? Op internet wordt het een paar keer in het Engels benoemd, dat dit ook een polyool zou zijn en dezelfde klachten kan krijgen, maar er wordt verder weinig over geschreven.
Voor zover ik weet is inositol geen FODMAP.
Kan het ook dat je wel tegen sommige sorbitol houdende producten kunt en een aantal niet? Ik reageer heftig op sperziebonen en avocado, maar van kokosmelk merk ik niks.
hoi Vera,
in 120 g kokosmelk zit maar een heel klein beetje sorbitol waar je waarschijnlijk geen last van hebt, en ik denk ook dat het komt dat je niet 120 ml kokosmelk gebruikt?
Ik ben nu een paar weken bezig met het FODMaP dieet. Het is ff uitzoeken maar dat lukt steeds beter. Probleem is echter dat mijn ontlasting maar hard blijft. Probeer zoveel mogelijk vezels te eten en water drinken (wat voor mij wel een probleem is). Wat is goed laxerend en mag je wel bij dit dieet?
Groetjes nelleke
Beste Nelleke,
Behalve voldoende vezels en water is bijvoorbeeld belangrijk voldoende vet. En dagelijks lichaamsbeweging. Lukt dat?
Hoi Nelleke, het helpt mij goed om meer bio olijfolie, olijven en andere goeie olie te gebruiken. Ik lunch bijna elke dag met tonijn, of zalm en groenten.
Hoi Nelleke,
Ik heb bij veel vezels juist last van verstoppingen, ongeacht hoeveel ik drink.
Zo kan ik op wit brood of licht meerzadenbrood veel beter naar de wc dan op volkoren of meergranen brood.
Lijnzaad is ook zo’n dooddoener. Rampzalig!
Ik zoek mijn heil in eiwitten en gezonde vetten, om een wel vol gevoel te hebben na het eten, maar zonder krampen.
Succes!
Na het volgen van de fodmap wordt er nu onderzoek gedaan naar HFI, dit lijkt een passend verhaal voor mijn klachten. Maar helemaal geen frustose, sorbitol of suiker eten vind ik erg lastig. Het kost mij moeite om gevarieerd te blijven eten, vooral de groentes (fruit is geheel vervangen door een schepje vitamine C) vind ik belangrijk in mijn maaltijd, omdat ik deze het lastigste vind.
Mijn huidige opties zijn
Salade van ijsbergsla, van chinese kool, of witlof.
Spinazie, gewoon met aardappels, met kruidenkaassaus door de macaroni, of met zalm in de quiche
Tauge, door wat mieproducten.
Verder heb ik werkelijk geen ideeën meer, zoeken op internet is lastig, verschillende sites spreken elkaar tegen. Bloemkool bijvoorbeeld zegt de een dat het kan, de ander zegt van niet (ikzelf zeg ook nee uit ervaring)
In feb komt pas de uitslag van het DNA onderzoek, is er niet een lijst op te stellen met groentes die ‘veilig’ zijn?
Beste Margaret
Er zijn inderdaad verschillende lijsten te vinden op internet, een dieetadvies bij fructose-intolerantie is niet eenvoudig omdat dit ook individueel is. Mijn advies is om een gespecialiseerde dietist te zoeken die je hierbij kan helpen.
Beste Sigrid
Ik zou graag willen weten welke fodmaps er in bleekselderij sap zit ? En in welke hoeveelheden ?
hartelijk dank voor een reactie
Gerda
Beste Gerda,
In bleekselderij zit mannitol dus waarschijnlijk in sap ook. Hoeveel is nog niet bekend.
Hoi Sigrid, de sugar free en lactose free light sausjes hoe is jou mening daarover ? Deze sausjes worden veel verkocht bij diverse sport en fit online shops.
hoi Marco
Wat bedoel je precies met mijn mening? Qua gezondheid of mbt FODMAP’s?
groet Sigrid
Hoi Sigrid, nou eigenlijk allebei. Ik gebruik de sausjes best veel maar laatst is er Candida geconstateerd bij mij. Vroeg me af of deze sausjes slecht zijn. Groeten Marco
Beste Marco
Als ik jou was zou ik sowieso deze producten niet aanschaffen, beter producten die alleen natuurlijke suikers bevatten en sportgecertificeerd zijn.
Ik kan wel tegen bloemkool maar niet tegen zoete aardappel. Hoe kan dit? Er zit toch dezelfde soort fodmap in?
Ja dat klopt Ilse. Misschien kan je niet tegen mannitol in bepaalde hoeveelheid. Als je bloemkool lang kookt, kan een groot deel van mannitol in het kookwater achterblijven, dat scheelt wellicht.
Hoi!
Ik ga bijna beginnen met het fodmap arme dieet in combinatie met de foodmarble, maar nu is mij een paar dagen geleden Tentin voorgeschreven, en ik zie dat daar Isomalt (E953) in zit, gaat dit de hele werking van het fodmap arme dieet tegen of valt de impact daarvan mee en kan ik dit wel tegelijkertijd doen? Ben erg benieuwd want wil het wel graag goed doen.
Hoi Christel, dat is lastig te voorspellen, idealiter wil je liefst geen isomalt binnenkrijgen tijdens de eerste fase van het FODMAP-dieet
Hoe schadelijk zijn polyolen voor een diabetis patiënt?
Beste Albert, ze zijn niet schadelijk, alleen kunnen ze darmklachten veroorzaken.
Erythritol wordt even kort aangestipt in het artikel en is misschien de uitzondering omdat het natuurlijk is? Zou je hier wat meer over willen vertellen? Want als ik https://www.sukrin.nl/blog/wat-is-erythritol/ mag geloven is dit een erg goede suikervervanger. Heb het nu een keer getest door er mee te bakken en dat beviel goed, maar ben benieuwd naar jouw mening!
Beste Roos, je kan het zeker gebruiken in de eliminatiefase, let wel op:
Erythritol is een suikeralcohol dat, in tegenstelling tot de andere suikeralcoholen (sorbitol, mannitol, xylitol, maltitol en isomalt) goed wordt opgenomen in de dunne darm. Hierdoor komt er slechts een beperkte hoeveel erythritol in de dikke darm terecht, en geeft het weinig tot geen darmklachten. Dit is ook de reden waarom het FODMAP-vriendelijk genoemd wordt.
Recent onderzoek suggereert echter dat erythritol de malabsorptie van fructose kan verergeren waardoor het de IBS-symptomen doet toenemen. Wanneer erythritol in combinatie met fructose wordt ingenomen, zal het de opname van fructose verminderen in de dunne darm. Fructose zal dan in de dikke darm terechtkomen waar het snel door darmbateriën zal vergist worden en zal leiden tot IBS-klachten.
Erythritol kan dus beschouwd worden als laag FODMAP indien het los van fructose gebruikt wordt. Het krijgt echter een hoog FODMAP-effect als het in combinatie met fructoserijke voedingsmiddelen gecombineerd wordt.
Erythritol zit van nature in sommige fruitsoorten, champignons en gefermenteerde producten zoals wijn en sojasaus. Het wordt ook gebruikt als zoetstof in kauwgom, snoepgoed, confituur, dranken en suikervervangers (hier wordt het vaak gebruikt als bulkstof).
Dus, samengevat betekent dit:
Erythritol kan ingeschakeld worden in de eliminatiefase van het laag FODMAP-dieet, omdat er dan slechts kleine hoeveelheden fructose worden ingenomen. In de herintroductiefase, zeker in de testfase van fructose, wordt het gebruik afgeraden, omdat het dan de testresultaten van fructose kan beïnvloeden.
bron: https://www.allergiedietisten.com/blog/erythritol-fodmap-vriendelijk-of-niet/
Hallo, Ik heb gehoord dat bloemkool en bleekselderij met herintroduceren nu als 2 losse groepen moeten worden gezien, net als met knoflook, ui en tarwe. Waarom is dit? Welke producten moet iemand nog meer vermijden/ op letten als iemand wel reageert op bloemkool maar niet op bleekselderij? En vice versa? Alvast bedankt, Groet Yvonne
Hoi Yvonne ja dat klopt helemaal. Hoe je kan herintroduceren en hoe dat werkt, kan je lezen in het ebook ‘herintroduceren’. Het volledig verhaal over hoe de hele FODMAP-dieet werkt, kan je ook vinden in ons online programma Happy Fodmapper. Het heeft o.a. te maken dat je de groep polyolen gaat testen: mannitol en sorbitol. Je test of bloemkool of bleekselderij, je hoeft niet allebei te testen. Je gaat wel apart sorbitol testen, zie ook o.a. onze blog https://www.fodmapfoodies.nl/fodmap-dieet/fodmaps-herintroduceren/. En ik raad aan om dit ebook dan aan te schaffen: https://www.fodmapfoodies.nl/shop/herintroductiefase/
Hallo,
Zijn Cholecalciferol en Polyethyleenglycol Polyolen? (deze zitten in Multivitaminen)
Vr gr Mieke
Beste Mieke, cholecalciferol is vitamine D, en geen korteketenkoolhydraat. Polyethyleenglycol is een hydrofiel polymeer of oligomeer, wat je kan vinden als ‘Macrogol’. Het is in ieder geval geen polyol. Wel kan er sorbitol aanwezig zijn in Macrogol.